W sercu Mazowsza, w malowniczej wsi Brańszczyk, znajduje się wyjątkowe miejsce. To otwarte w 2015 roku muzeum na świeżym powietrzu, stworzone z inicjatywy lokalnej gminy. Unikatowy charakter tego miejsca przyciąga miłośników historii i kultury.
Położony przy głównej ulicy Jana Pawła II, obiekt zachwyca drewnianą architekturą i tradycyjnymi rzeźbami. W sąsiedztwie rozciąga się Nadbużański Park Krajobrazowy, co dodaje uroku całemu miejscu.
Powstanie skansenu to hołd dla dziedzictwa Kurpi Białych - osadników z XVIII wieku. Ich bogate tradycje, stroje i zwyczaje można tu podziwiać na każdym kroku. W planach jest rozbudowa w kierunku parku etnograficzno-przyrodniczego.
Najważniejsze informacje
- Otwarty w 2015 roku z inicjatywy gminy Brańszczyk
- Położony przy ul. Jana Pawła II w Brańszczyku
- Prezentuje kulturę i tradycje Kurpi Białych
- Planowana rozbudowa o elementy przyrodnicze
- Idealne miejsce na połączenie historii z aktywnym wypoczynkiem
Historia i dziedzictwo Skansenu im. Marii Żywirskiej
Dzieje tego miejsca sięgają XVIII wieku, gdy na te tereny przybyli Kurpie Białe. Osadnicy przywieźli ze sobą bogate tradycje, które dziś można podziwiać w odtworzonych obiektach.
Powstanie skansenu i jego znaczenie
Inicjatywa stworzenia muzeum na świeżym powietrzu narodziła się w 2015 roku. Finansowanie pochodziło z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, co podkreśla wagę projektu.
Pierwsze obiekty to zabytkowa chata z Trzcianki, kuźnia z Udrzyna oraz stodoła z Tuchlina. Każdy budynek został przeniesiony z oryginalnej lokalizacji z zachowaniem detali.
Gmina otrzymała nagrodę „Za Czyn” za ochronę dziedzictwa. Wyróżnienie potwierdza wartość podjętych działań dla przyszłych pokoleń.
Kurpie Białe - unikatowa kultura regionu
Grupa etnograficzna przybyła z północnego Mazowsza, zachowując odrębne zwyczaje. Ich tradycje obejmowały bartnictwo, tkactwo oraz charakterystyczne stroje.
Maria Żywirska, patronka skansenu, poświęciła życie badaniom tej kultury. Jej wystawa stała jest sercem całego obiektu, prezentując bogate zbiory etnograficzne.
Dzięki takim inicjatywom żywe muzeum chroni tradycje, które mogłyby zaginąć. Wizyta tutaj to prawdziwa podróż w czasie.
Atrakcje i ekspozycje w skansenie
Odwiedzający to miejsce mogą liczyć na prawdziwą ucztę dla zmysłów. Każdy zakątek skrywa fragment historii, który przenosi w czasy dawnych mieszkańców tych ziem.
Chata kurpiowska - serce skansenu
Drewniana chata to najważniejszy obiekt na terenie muzeum. Zbudowana z bali, zachwyca tradycyjnym gankiem ozdobionym rzeźbieniami.
W środku znajdziemy autentyczne wyposażenie: kołowrotki, maglownice i żelazka na węgiel. Nie brakuje też tradycyjnych strojów, które przyciągają uwagę zwiedzających.
Kuźnia i inne zabytkowe budynki
Kuźnia z Udrzyna to miejsce, gdzie historia ożywa. Można tu zobaczyć oryginalną dmuchawę kowalską i wiertarkę.
Największą atrakcją jest prasa do bicia pamiątkowych medali. Każdy może wybić własną monetę, zabierając ją na pamiątkę.
Ogród z tradycyjnymi roślinami
Ogród Witolda Jechny to zielona enklawa w sercu muzeum. Rosną tu len, dynie i słoneczniki - rośliny niegdyś powszechne w wiejskich gospodarstwach.
Len szczególnie przyciąga uwagę, gdyż pokazuje proces pozyskiwania włókna. To żywa lekcja historii dawnych rzemiosł.
Wystawa poświęcona Marii Żywirskiej
Ekspozycja prezentuje dorobek badaczki kultury kurpiowskiej. Znajdziemy tu zdjęcia, dokumenty i osobiste pamiątki.
Dopełnieniem są miniaturowe modele kapliczek autorstwa Stanisława Kądzieli. 170 eksponatów pokazuje bogactwo tradycyjnej architektury.
Wydarzenia i życie kulturalne w skansenie
To miejsce tętni życiem przez cały rok, oferując niezapomniane wrażenia. Cykliczne imprezy i warsztaty przyciągają zarówno mieszkańców, jak i turystów.
Festyny i imprezy plenerowe
Kalendarz wydarzeń jest pełen atrakcji. Festyn „Miód - złoto Puszczy Białej” to prawdziwa uczta dla miłośników tradycji. Degustacje miodów i pokazy bartnicze zachwycają każdego.
Dożynki to kolejna wyjątkowa okazja. Jarmark regionalny oferuje:
- Domowe pieczywo i wędliny
- Rękodzieło ludowe
- Pokazy tradycyjnych tańców
Święto Kaszy Gryczanej to must-have dla fanów regionalnej kuchni. Można tu spróbować autentycznych potraw i poznać ich historię.
Warsztaty i pokazy tradycyjnych rzemiosł
Gmina współpracuje z Domem Kultury, organizując unikalne zajęcia. Warsztaty tkackie pokazują, jak powstawały tradycyjne tkaniny.
Rodziny uwielbiają tworzenie wycinanek kurpiowskich. To świetna zabawa połączona z nauką dawnych technik.
Przetwórstwo lnu to kolejna ciekawa propozycja. Uczestnicy poznają cały proces - od rośliny do gotowego produktu.
Plenery fotograficzne wykorzystują urokliwe miejsca jako tło. To idealna okazja do stworzenia niepowtarzalnych zdjęć.
Na terenie nadbużańskich krajobrazów kryje się perła kultury regionalnej. To wyjątkowe połączenie historii, edukacji i aktywnego wypoczynku przyciąga coraz więcej odwiedzających.
Obiekt czynny jest latem w godzinach 9:00-18:00, zimą do 15:00. Rezerwacje z przewodnikiem pod numerem 515-168-733.
Malownicze położenie nad Bugiem i sieć szlaków rowerowych to dodatkowe atuty. Warto zwrócić uwagi na dziedzictwo Marii Żywirskiej, która poświęciła życie badaniom tego regionu.
Odwiedzając to miejsce, wspierasz lokalne inicjatywy ochrony kultury. To żywa lekcja historii dostępna dla każdego.
FAQ
Kiedy powstało to miejsce i dlaczego jest wyjątkowe?
Placówka została założona, aby chronić dziedzictwo kulturowe regionu Kurpi Białych. To wyjątkowe miejsce pozwala zobaczyć, jak żyli dawni mieszkańcy tych ziem.
Jakie zabytkowe obiekty można tu zobaczyć?
Na terenie znajduje się m.in. tradycyjna chata kurpiowska, kuźnia oraz ogród z roślinami uprawianymi według dawnych metod. Warto też odwiedzić wystawę poświęconą patronce.
Czy organizowane są tu wydarzenia kulturalne?
Tak, regularnie odbywają się festyny, warsztaty rzemieślnicze oraz pokazy tradycyjnych umiejętności, które przybliżają odwiedzającym lokalną kulturę.
Czy miejsce jest dostępne dla osób z niepełnosprawnościami?
Większość obiektów jest przystosowana dla osób poruszających się na wózkach, jednak ze względu na charakter terenu niektóre ścieżki mogą wymagać pomocy.
Jakie rośliny można zobaczyć w ogrodzie?
W ogrodzie rosną tradycyjne zioła, kwiaty oraz warzywa, które uprawiano w regionie przed laty. To żywa lekcja historii i przyrody.
- Szczegóły
- Autor: Jacek Szymanik
- Kategoria: Gmina Brańszczyk
- Odsłon: 55

